Onze stad groeit als kool. De sociale voorzieningen staan onder druk, terwijl de behoefte aan saamhorigheid toeneemt. Het beroep op mantelzorgers wordt groter, evenals de vraag naar vrijwilligers. Daardoor gaat de Vrijwilligers en Mantelzorg Centrale Almere (VMCA) een steeds belangrijkere rol spelen in de Almeerse samenleving: een plek waar je altijd binnen kunt lopen, óók voor een kopje koffie. Dat stellen de nieuwe directeur Jerzy Soetekouw en communicatiecoördinator Yvette van Ree. Zij leggen uit waarom de VMCA hard nodig is.
Om te beginnen: Jerzy, hoe bevalt het om als ex-wethouder weer in een positie te zitten waar je iets voor de Almeerse samenleving kunt betekenen?
‘Ik ervaar dat als een groot voorrecht. Want ik ben gek op Almere. Het is een uitdaging om in deze stad, die op de tekentafel is bedacht, met elkaar een netwerk op te bouwen. De VMCA is een belangrijk verbindings- en kennisinstituut, in het hart van de Almeerse samenleving. Het zorgt voor nabijheid, verbindingen en samenredzaamheid. Ik ben blij dat ik hier met een mooie club mensen werk die al jarenlang goed werk doen.’
Yvette, is het werk veranderd sinds de coronacrisis?
‘In maart gingen we van de persoonlijke contacten grotendeels naar digitaal. Onder meer de cursussen voor vrijwilligers en mantelzorgers, de gespreksgroepen, samen koffiedrinken, etc., organiseren we nu online. Dit lost bijvoorbeeld problemen op voor mantelzorgers die moeilijk thuis weg kunnen. Maar er gaat niets boven menselijk contact. Daarom proberen we waar mogelijk de activiteiten fysiek door te laten gaan. Met corona dachten we overspoeld te worden met telefoontjes. Maar het werd juist stiller. Toen zijn onze consulenten mantelzorg de mensen gaan bellen. Er bleek veel behoefte te zijn aan hulp, een luisterend oor en het delen van ervaringen. Maar de drempel om hulp te vragen is blijkbaar heel hoog. Aan de andere kant merken we dat veel mensen hulp aanbieden en boodschappen willen doen of een hond uitlaten.’
Jerzy en Yvette: maakt corona jullie werk belangrijker?
‘De coronacrisis vergroot uit wat er al gaande was. Er is veel eenzaamheid, zowel bij jong als bij oud. Steeds meer mensen hebben mantelzorg nodig. Na de stichting van de stad zijn er in één keer veel jonge mensen in Almere komen wonen. Zij worden nu allemaal tegelijk oud en hebben meer zorg nodig. In deze tijd, waarin andere vangnetten wegvallen, is mantelzorg bovendien zwaarder. Er zijn in het algemeen minder vrijwilligers in Almere. Wij kennen hier geen bestaande netwerken, zoals je die bijvoorbeeld in Amsterdam hebt. In Almere moet je alles zelf opzetten. En van de Almeerse gezinnen werken vaak beide partners’en veel van hen doen dat óók nog eens aan de andere kant van de brug. Daardoor heeft men minder tijd om te investeren in sociaal kapitaal.’
We dachten overspoeld te worden met telefoontjes, maar het werd juist stiller
Waarom is dat laatste belangrijk?
‘Niet zozeer de economische groei, maar vooral de investering in sociaal kapitaal zorgt voor kracht en rijkdom in de stad. Armoede en het ontbreken van een sociaal netwerk zijn als communicerende vaten. Door omstandigheden ontberen de gezinnen, waar mantelzorg of vrijwilligerswerk een rol speelt, vaak een sociaal netwerk. Deze mensen zijn kwetsbaar. Met onze wijkteams bieden we mensen die dat nodig hebben een luisterend oor, of iemand die praktisch iets voor hen kan betekenen. De wijkteams weten wanneer een koelkast leeg is of dat de problemen thuis groot zijn. Mensen die zich gesteund weten, kunnen weer perspectief opbouwen. Ze kunnen bijvoorbeeld vrijwilligerswerk gaan doen, om op die manier te investeren in hun netwerk, en kansen te creëren en ervaringen op te doen.’
Weet iedereen jullie te vinden?
‘De mensen die we nu bereiken, zijn nog geen afspiegeling van de stad. Het is een uitdaging om meer biculturele Almeerders te betrekken. Datzelfde geldt voor mensen die jonger zijn dan dertig jaar. Als VMCA willen we goed aansluiten op het bredere beeld van Almere. Een van onze kerntaken is dan ook het vertellen over nut en noodzaak van vrijwilligerswerk en mantelzorg. Er zijn bijvoorbeeld veel jonge mantelzorgers die naast hun gewone leven, de zorg voor een familie- of gezinslid op zich nemen. Daar moet vanuit de samenleving meer waardering en aandacht voor komen. Daarnaast willen we de samenwerking met bedrijven opzoeken. We zijn lid van de Vereniging Bedrijfskring Almere en van de businessclub van Almere City FC. We vertellen werkgevers over de meerwaarde van vrijwilligerswerk. Het kan voor hen een mooie route zijn om nieuw talent te ontdekken. Werkgevers krijgen daarnaast steeds meer te maken met mantelzorgende medewerkers. Vanuit onze expertise kunnen we hen adviseren en inspireren over de juiste wijze om daarmee om te gaan.’
Mensen die zich gesteund weten, kunnen weer perspectief opbouwen
Tot slot: waarvoor kan men jullie bellen?
‘Heel breed, voor van alles eigenlijk. We geven voorlichting over en bieden ondersteuning bij mantelzorg. We zijn een soort uitzendbureau voor vrijwilligers. Ook adviseren en informeren wij organisaties over hun vrijwilligersbeleid. Vrijwilligerswerk kan gaan om hulp bij de administratie, de computer, bij het Nederlands leren spreken of om burenhulp voor klusjes in de buurt. Ook kunnen we coaching leveren, of maatjes die zich vrijwillig inzetten. De wijkteams helpen bij praktische vragen en problemen. Samenvattend: wil je als vrijwilliger de handen uit de mouwen steken, heb je hulp nodig van een vrijwilliger of zoek je ondersteuning als mantelzorger? Bel ons gewoon. We zijn er, óók voor jou!’
