Samen krijgen wij het voor elkaar – Almere circulair maken

In: Business | Editie:

Tekst:

Dit verhaal is voor mensen die de wereld beter willen maken. Voor zichzelf, voor hun kinderen en voor hun kleinkinderen. Het gaat over circulariteit: een ingewikkeld systeem met verschillende invalshoeken. En het begint met het project Circuloco.

De visie van Ingrid Zeegers

Ingrid is programmamanager van PRICE en nauw betrokken bij Circuloco. Ze is expert op het gebied van integrale, toegepaste circulaire economie. Ingrid was eerder directeur bij Vereniging Circulair Friesland en werkte daarvoor bij Philips als directeur Duurzame Innovatie.

Ingrid vertelt hoe zij de circulaire economie ziet: ‘Circulair betekent dat alles op een hoogwaardige manier opnieuw, opnieuw en nóg eens opnieuw gebruikt kan worden. Eigenlijk kun je circulaire economie ook wel de gezond-verstand-economie noemen. Tot vijftig jaar geleden was vrijwel alles circulair. We bewaarden alles goed en zorgden dat we dingen konden hergebruiken. Daarna zijn we die vaardigheid kwijt geraakt. In onze moderne producten zijn vaak alle ingrediënten met elkaar versmolten, inclusief giftige dingen. Neem bijvoorbeeld purschuim dat in de bouw veel gebruikt wordt. Purschuim maakt het makkelijk om kieren te dichten – tegelijkertijd zorgt het ervoor dat je de producten niet uit elkaar kunt trekken en dus niet kunt recyclen. Met alle gevolgen van dien voor onze gebouwen en leefomgeving.’

Vanuit eigen kracht en talent

‘Om radicaal te veranderen, moeten we leren van vroeger én vooruit denken: het hele systeem kantelen. Anders produceren en consumeren: daar draait het om. Daarbij willen we ook direct positieve impact bewerkstelligen op de biodiversiteit én hoe we met elkaar kunnen omgaan. We stellen huidige vanzelfsprekendheden ter discussie, zoals: waarom verdient een strateeg zoveel meer dan een timmerman? Iedereen kan een bijdrage leveren vanuit eigen kracht en talent. Want pas als iedereen duurzaam meedoet, kunnen we 100% circulair worden en ervoor zorgen dat we de aarde niet overbelasten. Circulariteit begint heel simpel – bij onszelf: glas in de glasbak doen en dingen naar het Upcyclecentrum brengen.’

Organisatie PRICE vormt in Flevoland de circulaire hub: de spil in het netwerk. PRICE wil ervoor zorgen, samen met tal van lokale partners, dat de Flevolandse economie volledig circulair wordt. Het liefst al in 2030. Hier lees je over wat dat betekent, en hoe ze dat voor elkaar proberen te krijgen. Het is ook vooral een uitnodiging aan jou, om betrokken te raken. 

Circuloco- meer dan zomaar een paviljoen 

Iedereen die op de Floriade is geweest, heeft het vast al gezien. Langs de looproute richting het eiland Utopia ligt paviljoen Circuloco. Het is een bijzonder paviljoen, met een al even bijzondere naam: een samensmelting van de woorden circulair en lokaal. ‘Loco’ staat bovendien voor ‘een beetje gek’. Want ja, soms heb je een tikkeltje gekte nodig om verandering in beweging te krijgen. Er gebeurt ontzettend veel op het gebied van de circulaire economie in Almere. Maar er ontbrak nog één centrale plek waar alle verhalen, makers en innovaties samen konden komen. Vanuit die gedachte ontstond een bijzonder paviljoen.

Circuloco

De negen initiatiefnemers geven met het paviljoen invulling aan circulariteit. Zo gebruikte de paviljoenbouwer uitsluitend gebruikte materialen: oude containers, deuren, kozijnen en balken uit andere bouwprojecten of ontmantelde panden. In het paviljoen komen kunst, cultuur, inspiratie en verbinding bij elkaar. Almeerse makers werken ter plekke aan hun opdrachten, terwijl circulaire ontwerpers workshops geven. Je kunt er innovatieve bouwmaterialen bekijken, op het dak worden vijf verschillende dakbedekkingen getest en de initiatiefnemers vertellen over hun circulaire ervaringen en ambities.

Leren voor de toekomst

Bezoekers die alleen vluchtig door het paviljoen lopen, missen het veelomvattende verhaal achter de werken van lokale makers, de ambachtelijke lekkernijen en andere lokale producten. Dat verhaal gaat over duurzaamheid en circulariteit in al haar facetten: wonen, ondernemen en leven. Het vertelt vooral hoe nodig, complex en vernieuwend het bouwen met gebruikte materialen is. En gaat ook over de betrokkenheid van onder meer ondernemers, overheid en studenten. Al deze partijen dachten mee over hoe ze het paviljoen moesten realiseren en gebruiken nu Circuloco als platform, om van elkaar leren voor de toekomst. 

Af en toe best wel lastig

Het gaat verder over de wijze waarop de initiatiefnemers succesvol experimenteren met een andere vorm van samenwerken. Ze hebben een innovatief positief contract met elkaar afgesloten. Een open transparante manier van contracteren, met meerdere partijen tegelijk. De uitgangspunten zijn om de gezamenlijke ambitie – een tijdelijk paviljoen op een circulaire manier bouwen – als doel te hanteren én naar elkaar toe een positieve, constructieve houding aan de dag te leggen. Ook als dat af en toe best wel lastig is. Een unieke manier – zeker in de bouw – waarin contracten vaak over risico’s en afkoopsommen gaan, zoals we maar al te vaak lezen in tal van media.

Upgrade naar Circuloco 2.0

Circuloco wil meer. Vooral meer mensen duurzaam betrekken om de betrokken cirkel groter te maken. Daarom komt er na de Floriade een Circuloco 2.0. Op bedrijventerrein de Steiger, aan de andere kant van de A6 en hemelsbreed zo’n 500 meter van de huidige locatie. Het nieuwe Circuloco wordt maar liefst tien keer zo groot. Het huidige paviljoen wordt vanzelfsprekend hergebruikt. Eventueel elders, maar bij voorkeur als onderdeel van het nieuwe gebouw.

www.circuloco.nl

Denk & doe jij mee?

Stichting Circuloco en PRICE proberen samen een inspirerende en lokale circulaire plek van de grond te krijgen. Zie jij jezelf al zitten in een atelier, kantoor of met een opslagruimte in het nieuwe pand op de Steiger? Het platform Circuloco is meer dan alleen een fysieke plek: het is ook een beweging. En jij kunt meedoen. Nieuwsgierig naar Circuloco 2.0 en hoe jij mee kunt ontwikkelen? Wij vertellen je er graag meer over tijdens onze inspiratie- en informatiesessie op dinsdag 20 september.

Datum: Dinsdag 20 september
Tijd: Inloop vanaf 10:00
Voor wie: Innovatieve, circulaire ondernemers en bedrijven en ondernemers die belangstelling voor circulariteit hebben.
Waar: paviljoen Circuloco op de Floriade

We zien je graag! Je kunt je aanmelden via: denkendoemee@price-ce.nl
Via deze link vind je ook het programma.

Circulaire economie vraagt om anders denken

De Nederlandse economie moet volgens ons klimaatakkoord in 2050 volledig circulair zijn. In een circulaire economie bestaat geen afval en worden grondstoffen en materialen steeds opnieuw gebruikt. 

Bij een circulaire economie gaat het echter niet alleen om het recyclen van afval. Er is meer nodig. Namelijk preventie: het zorgen dat je zo min mogelijk materiaal gebruikt. Dus bijvoorbeeld geen overbodige doosjes of zakjes om producten heen. En: het verlengen van de levensduur. Denk aan de petflessen die steeds opnieuw gevuld kunnen worden. Het klinkt heel vanzelfsprekend. Maar dat is het zeker niet. Bij het ontwerpen van producten wordt vaak niet nagedacht over wat te doen als het product bij het afval terechtkomt. Er worden nog altijd veel chemicaliën en laagwaardige plastics gebruikt die niet te recyclen zijn. Een ondernemer kan in zijn of haar productieproces zelf wel alles op orde hebben, maar blijft toch afhankelijk van elektriciteit – waarvan het maar de vraag is of deze echt groen is – en water. Om echt duurzaam te zijn, moet het hele systeem op de helling.

Circulariteit vraagt een totaal andere denk- en doewijze, over de hele breedte. Ten eerste moeten we met z’n allen veel minder consumeren zodat we al die spullen gewoon niet nodig hebben. Ook is het noodzakelijk om meer bewust te worden van de biodiversiteit op aarde. En vooral :de impact die we er op hebben. Het Wereld Natuur Fonds berekende dat, als iedereen zou leven als een gemiddelde Nederlander, er 3,3 planeten aarde nodig zouden zijn om die levensstijl duurzaam te onderhouden. Verder speelt de manier waarop we tegen geld aankijken een rol: is geld een doel of een middel?

Vervolgens komt het aan op het anders ontwerpen van producten, op reparatie en het hoogwaardig hergebruik van producten en materialen.

PRICE
Samen circulair

PRICE staat voor Praktijk- & Innovatiecentrum Circulaire Economie. De organisatie haakte aan op het plan voor Circuloco van maker Jim van der Wardt en is dus één van de negen initiatiefnemers. Daarbij is de rol van PRICE: makelen en schakelen naar 2.0. 

PRICE verbindt ideeën, materialen en mensen. De mensen achter PRICE beschikken over de meest recente circulaire kennis, een hoop deskundigheid en een groot netwerk. Ze jagen aan, kennen de weg naar stakeholders en financiering. Ze brengen innovatieve ontwikkelingen in, zoals het Positieve Contract. PRICE werkt als onafhankelijk doe- en denktank met ondernemers, onderwijs en overheid. De 3 O’s. En daar hoort ook de vierde O van Ons bij. Deze partijen zijn samen nodig om het hele systeem radicaal te veranderen, met daarbij een ieder in zijn eigen kracht. 

Input van allerlei kanten

De overheid is bijvoorbeeld nodig om belemmeringen te overwinnen en de condities te zetten om effectiever en efficiënter om te gaan met grondstoffen. Het onderwijs brengt de benodigde nieuwe vaardigheden in en ondernemers zorgen voor innovatie. Minstens zo belangrijk is dat iedereen zich – vandaar ook de O van ons – binnen het systeem mede-eigenaar en dus medeverantwoordelijk gaat voelen voor de vraagstukken die er spelen rondom circulariteit. 

Hoe werkt het dan concreet? 

Iedereen met een vraag op het gebied van circulaire bouw en leefomgeving, kan deze bij PRICE neerleggen. Met als voorwaarde dat de vraag circulair en sociaal maatschappelijk relevant is. De PRICE-organisatie vertaalt het vraagstuk naar een challenge en brengt die onder bij een voor deze challenge samengesteld team. In zo’n team zitten vertegenwoordigers van onderwijs, ondernemers en overheid. De ene keer gaat het om een onderzoeksvraag, de andere keer over een vraag uit het bedrijfsleven. Hoe dan ook: er is binnen de challenges volop ruimte voor testen en experimenteren, verbeteren en opschalen, vallen en weer opstaan. Eén van de challenges was het samen met de negen initiatiefnemers realiseren van Circuloco. Binnenkort gaat de challenge ‘Floriade Demontage LAB’ van start: om zoveel mogelijk paviljoens op Floriade circulair te demonteren – dus niet te slopen – en er een herbestemming voor te vinden. Of om materialen te kunnen hergebruiken in andere projecten. Doel van PRICE is om Almere en de regio op de kaart te zetten als circulaire hub en broedplaats. Het liefst vandaag nog. Want de toekomst wacht niet.

www.price-ce.nl