Politiek – Jong geleerd is oud gedaan

In: Onderwijs | Editie:

Tekst: | Fotografie:

Hoe waren politici als kind? Is het zaadje van hun politieke carrière in hun jeugd al gelegd? Streden ze tegen onrecht en sprongen ze op de bres voor voor hun klasgenoten? En de kinderen die nu schoolpolitiek actief zijn: zien zij zichzelf later op het pluche in de Kamer? Lifestyle Almere bezocht twee scholen van de Almeerse Scholen Groep en ging het gesprek aan met een paar jonge ‘politieke tijgers’, wellicht de politici van morgen…

Jong geleerd is oud gedaan, en samen maak je de school. Zo luidt de overtuiging van het team van Basisschool Het Avontuur in Almere Buiten. Behalve een leerlingenraad met vertegenwoordigers van groep 5 tot en met 8, heeft de school ook een miniraad voor groep 1 tot en met 4. Daarmee zijn ze de eerste basisschool in Flevoland die schoolbreed inspraak geeft. ‘Er is altijd ruim voldoende animo,’ vertelt docent Romy Berkouwer, tevens begeleidster van de leerlingenraad. ‘De kandidaten maken posters, krijgen letterlijk een podium om hun zaak te bepleiten en gaan met elkaar in debat. Mijn collega Miranda Valk begeleidt de miniraad. Ook daar gaat het er officieel aan toe en hebben we ruime belangstelling.’ 

Ogen en oren…

Wat vinden de (mini)-raadsleden belangrijk en weten ze waarover ze praten? ‘Meestal komen algemene onderwerpen in beide raden aan bod. Ook de jongste leerlingen hebben een mening over de inrichting van het schoolplein en de veiligheid rondom school. Wat voor activiteiten willen zij organiseren voor het lopende schooljaar? Het is goed om hen al op jonge leeftijd bij dergelijke zaken te betrekken en hen te laten merken dat hun mening telt. Leerlingen zijn erg betrokken bij de school. In groep 7 en 8 leiden we een aantal leerlingen op tot mediator. We hebben gemerkt dat kinderen makkelijker praten met leeftijdgenoten. Ze zijn onze ogen en oren. Het is fantastisch om te zien hoe goed deze jonge bemiddelaars het doen.’

Ook de jongste leerlingen hebben een mening over de inrichting van het schoolplein

Een jaar later wél gekozen

Vlak voor de leerlingenraadsvergadering spreken we met drie leerlingen, onder wie voorzitter Dewi Inesia (11 jaar – groep 8). ‘Ik zat in groep 6 ook al in de leerlingenraad,’ vertelt ze. ‘Dat vond ik zo leuk dat ik me weer verkiesbaar heb gesteld. Ik heb een poster gemaakt met daarop mijn ideeën. Die heb ik gepresenteerd in de klas en toen ben ik gekozen.’ Een klassenfeest aan het eind van het jaar, het organiseren van een Fancyfair om geld in te zamelen voor het goede doel, een filmavond voor de klas, Dewi zit vol ideeën. ‘Ik vind het leuk om kinderen te helpen. Toen ik heel jong was, richtte ik al een clubje op voor kinderen met problemen.’ Dewi is samen gekozen met klasgenootje Gaby van Santen (11 jaar – groep 8). Gaby is notulist. ‘Ik had het vorig jaar ook geprobeerd, maar toen lukte het niet. Dit jaar heb ik nóg beter mijn best gedaan. Ik maakte twee posters en gaf een PowerPoint-presentatie.’ Op haar agenda staat onder meer het opknappen van het huisje op het schoolplein. Andere ideeën zijn een wandeling maken met de klas en een uitje naar Corpus (een museum over het menselijk lichaam, red.) En natuurlijk thema’s voor de schoolfeesten. Via de ideeënbus in de klas kunnen leerlingen hun ei kwijt. Gaby en Dewi nemen deze mee naar de vergadering. Natuurlijk moeten het reële ideeën zijn. ‘Een zwembad op het schoolplein of een hele grote trampoline kan natuurlijk niet.’

Een zwembad op het schoolplein of een grote trampoline, dat kan natuurlijk niet

Grote ideeëndoos

Quinten Watcher (groep 5 – 9 jaar) is een echte ideeëngenerator. Hij vertelt dat hij ‘supergoed kan kletsen’ en dat hij ‘altijd wel ideeën heeft’. Hoe hij gekozen is? ‘Dat ging vanzelf. Ik ben in veel dingen heel goed.’ Waar hij trots op is? ‘We hebben geld ingezameld voor Stichting Sky, ons goede doel.’ Het repareren van het huisje vindt ook hij belangrijk, ‘en het huisje mag ook wel hoger.’ Hij heeft een grote ideeëndoos waarin zijn klasgenoten briefjes met hun wensen doen. Krijgt hij wel eens ‘gekke’ vragen? ‘Ze overdrijven soms wel eens. Een hele grote schommel op het schoolplein, nog langer gymles of zachter toiletpapier.’ Over de politiek heeft hij nog niet echt nagedacht, maar hij heeft wel een beetje een idee waar hij naartoe wil. ‘Een autobedrijf hebben of een koffiebedrijf.’ Als hij maar de baas is…

Strak geleid

Het is tijd voor de vergadering. De ledenraadsleden druppelen binnen. Sommigen hebben hiervoor hun gymles opgegeven. Vooraf neemt voorzitter Dewi kort de agenda door met Romy Berkouwer. De vergadering verloopt ordelijk en efficiënt. Hier kunnen veel volwassenen nog van leren. ‘Als je iets wilt zeggen, steek dan je vinger omhoog. Ik wil niet dat iedereen door elkaar praat.’ Als een paar leerlingen in hun enthousiasme toch tegelijk roepen, wijst Dewi hen vriendelijk maar beslist terecht. ‘Jongens, vinger.’ In rap tempo wordt de agenda afgewerkt. Dewi stelt vragen, vat samen wat is gezegd en herinnert de anderen aan de promotie van de ideeëndoos. ‘Denk er ook aan dat je je klas op de hoogte houdt van wat er in de vergadering op tafel komt.’ De kinderen die een ideeëndoos hebben, lezen één voor één hun briefjes voor. Van een kamertje met een boksbal waar je je boosheid af kunt reageren, tot elke klas een eigen klassenbal passeren de revue. Maar ook een loop voor Stichting Kika en een doos met oude mobieltjes voor Stichting Opkikker komen aan de orde. ‘Laten we een lijst maken met de belangrijkste goede doelen,’ besluit Dewi de vergadering. Het was een strak geleide bijeenkomst, hier wordt zinvol werk geleverd.

Op naar de toekomst

Zetten de leerlingenraadsleden uit groep 8 straks, op de middelbare school, hun politieke carrière voort? Zitten er überhaupt leerlingen uit klas 1 in zo’n raad? We vragen het op VO-school de Meergronden, Almere-Haven. Ronald Philipsen (17 – Havo 5) zit inderdaad al vanaf klas 1 van het voortgezet onderwijs in de leerlingenraad. ‘Ik heb altijd al een grote mond gehad,’ vertelt hij openhartig. ‘Ik praat veel en graag. En misschien is het ook wel bemoeizucht. Het idee dat je mag meebeslissen, dat je ergens iets over mag vinden, spreekt mij aan.’ Ongeveer dertig leerlingen zitten in de raad, en ze vergaderen elke vrijdagmiddag in de lunchpauze. Van BBL tot VWO, elk niveau is vertegenwoordigd. Nina Tesselaar (6 VWO – 17 jaar) zit al vanaf de eerste in de leerlingenraad. ‘Ik kom uit een onderwijsgezin,’ vertelt ze. ‘Mijn ouders zijn erg gepassioneerd over het onderwijs en vertellen er veel over. Ik voel me thuis in de leerlingenraad. Als brugklasser keek ik enorm op tegen oudere leerlingen. Gaandeweg ben ik erin gegroeid. Nu ben ik zelf zo’n persoon naar wie ik vroeger zo opkeek. Ik ben goed met woorden.’ Veel van wat ze momenteel bespreken gaat over schoolfeesten. ‘Het Valentijnsfeest is net geweest. Leerlingen konden rozen kopen en laten bezorgen bij hun (geheime) liefde. Het Kerstgala organiseren we ook elk jaar.’

Wapenfeiten

De vergaderingen staan onder leiding van docent Henk Mathlener. ‘Leerlingen doen het allemaal in vrije tijd en pauzes, en hebben niet bijster veel tijd om dingen voor te bereiden,’ zegt hij. ‘Daarom vraag ik via de mail altijd punten. Af en toe splitsen we de vergadering. Dan neemt Nina een groep, de oudere leerlingen bijvoorbeeld, en neem ik de jongste leerlingen mee. De leerlingenraad is zo gegroeid, dat we af en toe sowieso moeten splitsen. Dat is beter en werkzamer.’ Wat zijn belangrijke wapenfeiten? Nina: ‘Een paar jaar geleden hebben we het leerlingenstatuut volledig herzien. Dat was een grote klus.’ Ronald vult haar aan: ‘Aanschaf en aanleg van wifi in de aula. We mochten meedenken over het nieuwe schoolplein, we gingen in overleg met de roostercommissie om het rooster in de SE-week (School Examen, red.) te verbeteren. En oh ja, we vonden dat de bel te vaak ging. Hij gaat nu alleen maar na de pauze en niet meer elk uur!’ Henk Mathlener: ‘Natuurlijk is het niet zo dat alle ideeën worden gehonoreerd. Maar bijna elke maand komen hoofd OOP (Onderwijs Ondersteunend Personeel, red.) Sarina Warnaars en rector Josephine Rutten op bezoek in de vergadering om te horen wat er leeft.’ Ronald en Nina kunnen dat erg waarderen. ‘Het is goed om je visie te kunnen vertellen. We voelen ons serieus genomen.’

Vergadertijger

‘Mijn teamleider vroeg me laatst of ik misschien politieke aspiraties had,’ vertelt Ronald. Hij weet het nog niet, heeft zelfs geen idee wat hij later wil studeren. Als echte vergadertijger, zit hij eveneens in de Medezeggenschapsraad (MR) van de school én in de Bovenbestuurlijke MR. ‘Ik vind het leuk om me ergens in te verdiepen, meer informatie te krijgen en mee te werken aan veranderingen.’ Hij maakt verder deel uit van de Ondersteuningsplanraad voor passend onderwijs in Almere. ‘Het is vooral veel leeswerk,’ merkt hij op. Maar dat heeft hij er graag voor over. Hij moet voorstellen schrijven en die vervolgens verdedigen in de MR. Dat gaat hem goed af. 

De politiek zou baat hebben bij mensen als deze kanjers!

Aanpakken

Binnenkort moeten ze langs de klassen, vindt Nina. ‘Straks krijgen we een grote uitstroom, want er zitten veel eindexamenleerlingen in de leerlingenraad. We willen nieuwe leerlingen werven, vooral tweede en derdeklassers.’ Wat gaat ze hen vertellen? ‘Je ontwikkelt een kritische blik, als je in de leerlingenraad zit en je leert veel. Zie je iets wat je niet bevalt, dan kun je dat aanpakken. Blijf niet aan de zijlijn kijken, zou ik zeggen. Ik vind de leerlingenraad een plek waar je jezelf kunt zijn en waar je gehoord wordt. Er zitten leerlingen uit alle niveaus en van alle leeftijden, iedereen betekent iets. Ik zie leerlingen opbloeien, die vroeger gepest werden. Ze voelen zich veilig. Dat is toch geweldig!’

De politiek zou baat hebben bij mensen zoals Ronald en Nina. Echte kanjers, noemt Henk Mathlener hen. Ook Dewi, Gaby en Quinten zouden op hun plek zijn op het pluche. Wie weet heb ik vandaag gesproken met de politici van morgen…