Er zijn onbekende sporten. En sporten, waarvan een verkeerd beeld bestaat. Beide gaan op voor Ultimate Frisbee. Bij frisbeeën denken de meeste mensen aan vrolijke jongelui die in het park of op het strand in de weer zijn met een plastic schijfje, de frisbee. Slechts weinigen weten dat er een fanatieke variant is, een teamsport die Ultimate Frisbee heet.

De Almeerse Nynke Verhoeven werd afgelopen zomer Europees kampioen met haar team. ‘Ultimate Frisbee speel je op een soort rugbyveld met een ploeg van zeven spelers,’ legt ze uit, ‘en je scoort op vergelijkbare wijze. Je moet de frisbee in de eindzone vangen, aan de andere kant van het veld. Je mag niet lopen met de schijf en als hij de grond raakt, gaat hij naar de tegenstander. Tijdens een wedstrijd moet je ontzettend veel rennen en springen. Bij een aanval moet je met je hele team telkens het veld over. Dat veld is 100 meter lang, net als een voetbalveld. Een goede conditie is dus vereist. Verder moet je niet bang zijn om te vallen, omdat je regelmatig naar de frisbee moet springen of zelfs duiken.’ Vaste posities zoals bij voetbal, kent de sport niet. ‘Het is heel simpel,’ lacht Nynke. ‘Je moet gewoon met z’n allen achter de schijf aan! In de aanval heb je twee posities, de handler en de stack. Je hebt meestal drie handlers. Zij pakken de schijf op en zorgen dat ze aanspeelbaar zijn, als er voorin niemand vrij kan komen. De stack is een verticale of diagonale lijn voor de schijf, richting de eindzone. Vanuit deze lijn proberen de spelers een cut te maken: een scherpe draai waarmee zij zich vrij draaien van hun tegenstander. Beide posities schuiven met de schijf mee en je bent dus voortdurend in beweging. In de verdediging kun je twee dingen doen. Als speler kun je een tegenstander verdedigen: dan probeer je te voorkomen dat ’ie de schijf krijgt. Je kunt ook in zone spelen. In dat geval heeft ieder teamlid een eigen veldpositie, en verdedig je de ruimte in plaats van een tegenstander.’

Wie bang is voor pijn, kan zich beter storten op dammen of klaverjassen

Te zot om zo’n eind te reizen

Nynke komt uit een gezin dat – bijna voltallig – gek is op frisbeeën. Alleen haar zus doet niet aan Ultimate Frisbee. Moeder Patrice Karman is voorzitter van Almere Spinners, vader Jos Verhoeven is voorzitter van de landelijke Frisbeebond, en Patrice’s zoon Basten de Jongh is één van de beste Nederlandse Ultimate Frisbeespelers. Hij geeft ook training, net als Nynke die daarnaast dus ook deel uit maakt van het team dat onlangs Europees kampioen werd. De frisbeegekte begon met Basten. Hij zat op een Ultimate Frisbeeclub in Veenendaal, bijna vijftig kilometer bij Almere vandaan. Een jaar of twee geleden besloot moeder Patrice dat het te zot was om Basten telkens zo’n eind te laten reizen voor zijn sport, en dus richtte zij Almere Spinners op. Dat is inmiddels een snel groeiende vereniging met een opmerkelijk hoog niveau. Een kwart van de leden speelt internationale wedstrijden en zit in teams, die de eer van Nederland hoog houden.

Een scheidsrechter? Niet nodig…

Zomers trainen en spelen de leden van Almere Spinners op het Fanny Blankers-Koen Sportpark in Almere Stad. In de winter verkassen zij naar sporthal Waterwijk. Duur is Ultimate Frisbee niet. Je hebt er eigenlijk alleen voetbalschoenen voor nodig. Het is een fysieke, snelle sport voor alle leeftijden, mannen en vrouwen. ‘Ultimate Frisbee bezit elementen uit zowel rugby, korfbal als voetbal,‘ zegt vader Jos Verhoeven, voorzitter van de Nederlandse Frisbee Bond. ‘De mentaliteit van de frisbeesport is misschien het meest opvallend: sportiviteit en fairplay gaan hand in hand en vormen een solide basis. Qua inspanning en beleving is het minstens net zo zwaar als voetbal en tóch komt er geen scheidsrechter aan te pas. Hoe hard de adrenaline soms ook giert, de spelers lossen alle geschillen onderling op.’ Het betekent overigens niet dat Ultimate Frisbee een sport voor watjes is. Lachend zegt Jos: ‘Het competitie-element is sterk aanwezig en wie bang is voor pijn, kan zich beter storten op dammen of klaverjassen.’ Basten onderschrijft dat: ‘Je mag niet tackelen, zoals bijvoorbeeld bij rugby, maar als je door de lucht zweeft, op weg naar de frisbee: man, dat is een enorme adrenalineknal, een kick! En ja, als je vervolgens hard de grond raakt, moet je niet zeuren…’

Ze stonden een half uur in de rij!

Nederland kreeg de afgelopen maanden meer oog voor de sport door een actie van verzekeraar ASR, die half november de Andere Spelen organiseerde. Om kinderen meer in beweging te krijgen probeerde men aandacht te creëren voor relatief minder bekende sporten als zwaardvechten, fierljeppen en dus ook Ultimate Frisbee. Basten was één van de boegbeelden van de campagne. Hij liet zich zien in een tv-commercial, en zijn foto stond in allerlei kranten, op reclameborden en zelfs huizenhoog op een Rotterdams kantoorgebouw. Het Andere Spelen-weekend trok veel bezoekers. ‘Zo’n tienduizend mensen hebben in de Utrechtse Jaarbeurs kennis gemaakt met onze sport,’ schat Jos Verhoeven. ‘Er was enorm veel animo. Kinderen vonden het zo geweldig, dat ze soms een half uur in de rij stonden. Ook veel ouders wilden het proberen. Maar ja, dat verbaast mij niks, want Ultimate Frisbee is simpelweg supergaaf!’ Jos droomt ervan om een stuk Almeers strand in te ruimen voor Beach Ultimate Frisbeewedstrijden. ‘Dat zou dan meteen ook geschikt zijn voor beachvolleybal of -voetbal,’ zegt Jos, ‘Het liefst doen we dat bij Duin, maar het zou al mooi zijn om tijdelijk uit de voeten te kunnen op een stuk braakliggend zand, waarop men voorlopig niks bouwt.’

Meer informatie over Ultimate Frisbee vind je op  www.almerespinners.nl.

Hoe hard de adrenaline soms ook giert, de spelers lossen alle geschillen onderling op