Je baan verliezen rond je zestigste: voor de meeste mensen een nachtmerrie. Het overkwam Barbara en Marijke. Maar de twee weigerden bij de pakken neer te gaan zitten. Inmiddels runnen ze alweer een jaar wasserette
De WasTas, hun eigen onderneming. Niet zomaar een wasserij, maar meteen ook een buurtontmoetingsplaats waar mensen hun verhaal kwijt kunnen. ‘Want wat er ook gebeurt, je staat er niet alleen voor.’

Met een tevreden glimlach op haar gezicht wijst Marijke naar buiten. ‘Kijk, we hebben een bankje neergezet. Op mooie dagen zit de halve buurt hier op de stoep, terwijl wij rondgaan met koffie en wat lekkers. Ja, dan genieten we met volle teugen…’ In onvervalst Amsterdams voegt Barbara daaraan toe: ‘Er komt hier weleens een oudere vrouw langs voor een praatje. Zo ontdekten we dat zij eigenlijk hulp in de huishouding nodig had, maar dat ze daar geen geld voor had. Via ons netwerk hebben we iemand ingeschakeld, die haar nu regelmatig helpt.’ 

Sociale ontmoetingsplek

In amper een jaar tijd is wasserette De WasTas aan de Brongouw in Almere Haven uitgegroeid tot een sociale ontmoetingsplek voor de buurt. Precies waar Barbara de Groot (60) en Marijke Swaneveld (64) van droomden, toen hun onderneming alleen nog maar op papier bestond. We spreken elkaar in hun bedrijfspand, te midden van stapels frisgewassen was, keurig gesorteerd in kratten en zakken. De kleine ruimte staat vol met professionele wasapparatuur waaronder drie wasmachines, twee drogers en een grote mangel. ‘Onze nieuwste aanwinst,’ vertelt Marijke trots. ‘Daarmee strijken we het zogenaamde platgoed – theedoeken en beddengoed en zo – mooi vlak.’ 

In de ijskast

Barbara en Marijke leren elkaar in 2008 kennen als collega’s bij Hamstra Horren in Weesp. Ze hebben er op dat moment nog geen flauw idee van, dat ze jaren later samen een wasserette annex ontmoetingsplaats gaan runnen. Hun idee van een buurtontmoetingsplek is overigens niet nieuw. ‘Ik liep daar al heel lang mee rond,’ vertelt Barbara. ‘Toen mijn kinderen klein waren was het ook crisis, en schoten de tweedehandskledingwinkeltjes als paddenstoelen uit de grond. In die tijd werd ik werkloos en dacht ik erover zo’n soort winkeltje te beginnen, met een ballenbak voor de kinderen en een naaimachine waarmee mensen hun kleding zelf konden opleuken.’ Maar als ze binnen drie maanden weer een baan vindt, stopt Barbara haar idee in de ijskast. 

Ook voor hulp kunnen mensen bij ons terecht. Wij hebben ervaring in de zorg

Raar idee…

Totdat ze in 2013 opnieuw haar baan verliest. ‘Eerst dacht ik nog heel naïef dat ik wel iets anders zou vinden. Maar zo eenvoudig was het dus niet.’ Dan borrelt haar oude plan weer op, van dat tweedehandswinkeltje. ‘Ik kan niet stilzitten,’ verklaart Barbara. ‘Mijn jongste zoon stelde voor om er ook een wasmachine bij te zetten. Ik vond het in eerste instantie een beetje een raar idee. Maar zijn vriendin, die destijds in Zwolle studeerde, nam haar was altijd mee naar een cafeetje waar ook een paar wasmachines stonden. Terwijl ze daar zat te eten, liet ze dan haar wasje draaien. Zo gek was dat idee dus ook weer niet.’

Niet lang daarna loopt Barbara haar oud-collega Marijke tegen het lijf, in de sportschool. Ze hebben elkaar jarenlang niet gezien, raken aan de praat en Marijke, die inmiddels bij woonzorgcentrum Polderburen werkt, vertelt dat ook zij haar baan dreigt te verliezen. Barbara: ‘Ik vertelde haar over mijn plannen. En vroeg me hardop af, of het misschien iets voor ons samen zou zijn.’

Geitenwollen sokken

Marijke is meteen enthousiast en de twee besluiten te bekijken hoe ze het commercieel kunnen aanpakken. Barbara: ‘Het was natuurlijk een beetje een geitenwollensokken-idee: een wasserette als buurtontmoetingsplek. En in het begin dachten we nog heel groot. We hadden een soort huiskamer voor ogen, met een knutseltafel voor de kinderen. En een keuken, om taarten te bakken of de mogelijkheid om een maaltijd te serveren.’ Hun onderneming moet een sociaal karakter krijgen. Dat staat vanaf het begin als een paal boven water. 

Meer begrip

Barbara: ‘Mensen leven steeds meer langs elkaar heen. Terwijl het zoveel leuker is om je je buurtgenoten wat beter te kennen.’ Iedereen kan De WasTas dan ook binnenlopen voor een praatje en de koffie staat altijd klaar, zegt Marijke. ‘Zo proberen we jongeren en ouderen uit de buurt met elkaar te verbinden. En het werkt. Door ons komen ze in contact met elkaar, en leren ze elkaar een beetje kennen. Heel leuk, want daardoor krijgen ze ook meer begrip voor elkaar, wat ze aanvankelijk niet hadden.’ 

Eindjes aan elkaar

Barbara vult haar aan: ‘Mensen kunnen bij ons ook terecht voor hulp. Wij hebben ervaring in de zorg, en in het verbinden en coachen van mensen. We hebben ook een groot netwerk, met instanties en mensen naar wie wij kunnen doorverwijzen. Het is niet voor iedereen vanzelfsprekend om mee te draaien in de samenleving. Mensen die daar moeite mee hebben, willen wij graag helpen. Wij weten uit ervaring hoe fijn het is om een salaris te krijgen en mee te doen in de maatschappij. Maar óók hoe het is om de eindjes aan elkaar te moeten knopen.’

Groen licht

Ter oriëntatie op hun ondernemerschap bezoeken de dames tientallen wasserettes in heel Nederland. In Woerden ontmoeten ze een echtpaar, dat een paar jaar geleden startte vanuit bijstandsniveau. ‘Ter inspiratie mochten wij hun bedrijfsplan gebruiken, en vervolgens hebben we een lening aangevraagd bij de Rabobank.’ De bank toont interesse, maar het plan moet wel fors kleiner. En dus moeten de dames opnieuw aan de slag. Uiteindelijk krijgen ze groen licht. Dan raakt alles in een stroomversnelling. Er moet van alles geregeld worden, en niet het geringste: er moet een pand worden gezocht.

Plan bijstellen

‘De huurprijzen van de meeste bedrijfspanden lagen ver boven ons budget,’ vertelt Marijke. Dan wijst een collega haar op de Brongouw in Almere Haven, waar een pand leegstaat. Het is betaalbaar, maar wel klein. ‘We moesten onze plannen dus nog verder bijstellen,’ zegt ze. ‘Ook ons oorspronkelijke idee, om in het centrum van Almere Buiten of Haven te gaan zitten, moesten we laten varen. Maar achteraf gezien is deze locatie zelfs nog veel geschikter. Je kunt hier makkelijk voor de deur parkeren. En bovendien is het contact met de buurt heel leuk. We kenden hier niemand, maar dat is razendsnel veranderd.’ 

Van start

In korte tijd ondergaat het pand een forse make-over. Er wordt geschilderd, de benodigde apparatuur wordt besteld en in juli 2016 kunnen de twee kersverse onderneemsters eindelijk echt van start. Hoe komen ze trouwens aan de naam WasTas? Marijke loopt naar achteren en komt terug met een grote blauwe, katoenen tas. ‘Het idee is, dat je als klant thuis je wasgoed in die WasTas verzamelt. Als ‘ie vol is, bel je ons op en komen we ‘m halen. Later brengen wij je wasgoed dan frisgewassen en gestreken weer bij je thuis, inclusief een schone tas.’ 

Oogje in het zeil

Als klanten daar prijs op stellen, leggen de dames de was zelfs terug in de kast, vertelt Marijke. ‘Zeker voor ouderen of mensen die ziek zijn, is dat een uitkomst. En weet je: zo houden we meteen ook een oogje in het zeil. We maken een praatje, kijken hoe het gaat. Ook mantelzorgers ontzorgen we op deze manier.’ Barbara knikt. ‘Maar ook jongeren die gewoon geen zin hebben om zelf te wassen, zijn klant bij ons. Eigenlijk heeft iedereen een wasserette nodig. Is het niet voor je kleding en handdoeken, dan toch wel voor het wassen van je dekbed, gordijnen of matrastijk.’

Zestig uur per week

Behalve particulieren weten ook veel horecaondernemingen De WasTas inmiddels te vinden. ‘Wat onze kracht is? We zijn heel flexibel. We komen het wasgoed halen en brengen wanneer het de klant uitkomt,’ antwoordt Marijke, die dagelijks heel Almere doorkruist met de blauwe WasTas-bedrijfsauto. Nu hun klantenkring steeds groter wordt, kost haar dat steeds meer tijd. Daar komt bij dat Marijke nog steeds bij Polderburen werkt. Haar baan die destijds op de tocht stond, bleef uiteindelijk voor een deel behouden. ‘Ik werk nu vier dagen van zes uur bij Polderburen en daarnaast ben ik druk met De WasTas. Dat ik mijn baan kon houden, is natuurlijk heel fijn. Maar aan de andere kant is het ook m’n makke. Wekelijks zijn we allebei zo’n zestig uur aan het werk. En lichamelijk is het zwaar. Zeker als je tien kilo wasgoed moet sjouwen naar een klant die vierhoog woont, zonder lift.’

Zien werken doet werken

Omdat Barbara overdag dus vaak alleen in de wasserette staat en geen rijbewijs heeft, is elke vorm van hulp welkom. Die hulp bieden buurtgenoten vaak spontaan aan, vertelt ze: ‘Het gebeurt regelmatig dat mensen langskomen voor een praatje. En als ze dan zien hoe druk het is, zeggen ze: ‘Oh, ik help wel even.’ Dan staan ze gewoon mee te vouwen. Zien werken doet werken.’ De dames zijn intussen naarstig op zoek naar een sponsor voor een elektrische bakfiets. ‘Daarmee zouden we enorm geholpen zijn, want dan kan Barbara ook met de was rondrijden,’ zegt Marijke.

Doe er dan maar twee…

Heel blij zijn ze met hun twee vrijwilligers. ‘Eén van hen rijdt een dag per week met de was rond, maar we zoeken nog iemand die dat dagelijks voor ons wil doen,’ zegt Barbara. Marijke voegt daaraan toe: ‘Het liefst een sterke man.’ Barbara knikt instemmend en haar ogen twinkelen: ‘Graag iemand die er ook nog een beetje leuk uitziet…’ ‘Doe er dan maar twee, anders moeten we er nog om gaan vechten,’ schatert Marijke.

In de steek gelaten

Hoe kijken de dames terug op het eerste jaar van De WasTas? Barbara: ‘We hebben heel veel gelachen.’ Marijke knikt. ‘Never a dull moment!’ En hoewel het zakelijk gezien steeds beter gaat met hun onderneming, is er ook flink wat ergernis geweest, zegt Barbara. ‘We hebben gemerkt dat veel instanties volledig langs elkaar heen werken. We krijgen vaak tegenstrijdige adviezen.’ Marijke: ‘Het UWV heeft ons vreselijk in de steek gelaten. Toen we gingen starten, hebben we uitgebreid advies ingewonnen over welke rechtsvorm we moesten kiezen. Uiteindelijk werd het een stichting omdat we daarmee in aanmerking zouden komen voor subsidies. Maar het UWV blijkt je niet te zien als ondernemer als je een stichting hebt. Dat betekent dat je uitkering wordt gekort, of dat je moet blijven solliciteren.’ Barbara vult aan: ‘Weet je wat ze ook zeiden? ‘Mevrouw, waar bent u eigenlijk mee bezig? Blijf toch lekker thuis, ze zitten echt niet op u te wachten.’ Dat geloof je toch niet!’

Hoopvol naar de toekomst

De dames laten zich gelukkig niet uit het veld slaan en zien de toekomst hoopvol tegemoet. Barbara: ‘Ik hoop dat we er op termijn een inkomen uit kunnen halen. Daar is het uiteindelijk allemaal om begonnen. Ik hoef echt niet de hoofdprijs hoor. Maar ja, de rekeningen moeten toch betaald worden. Onze drijfveer? De mensen die ons met gesloten beurs helpen. Als er geld loskomt uit de zaak zijn zij de eersten die ervan profiteren.’