Een beker warme melk, de 4-7-8 slaaptruc, schaapjes tellen… Iedereen die weleens een nacht naar het plafond heeft liggen staren, weet hoe lastig het kan zijn om de slaap te vatten, en wil er alles aan doen om in dromenland te belanden. En terecht, want een goede nachtrust is de basis voor een energiek leven. ’s Middags een uiltje knappen op de bank is daarvoor echt niet voldoende.
Het bekende gezegde ‘Ik rust wel uit als ik dood ben’ is volgens Geert Doorlag van beddenfabrikant Koninklijke Auping uit Deventer fouter dan fout. ‘Een goede nachtrust is fundamenteel voor een energieke dag. Dat zijn namelijk de enige uren waarop je herstelt, zowel fysiek als metaal.’
Het begint met een prettige slaapomgeving
Geert: ‘Heb je de mogelijkheid te kiezen welke kamer in huis je inricht als slaapkamer? Ga dan voor de noordoost kant. Die is een stuk koeler in de zomer. Daarnaast is een drukke straatkant meestal minder geschikt dan een rustige achtertuin. Om nog wat tips op te sommen: in een verduisterde kamer heb je minder kans afgeleid te worden en tegen de muur aanslapen geeft vaak een geborgen gevoel. Ook een huidige trend helpt mee: de walk-in-closet. Je kleding hangt ergens anders dan waar je slaapt. Een erg goed idee vanuit de psychologie van het slapen.’
Ondersteun je wervelkolom
Op de vraag wat een goed bed is, antwoordt Geert direct: ‘Dat is heel persoonlijk. Elk lichaam is anders. Waar je op moet letten, is een goede ondersteuning van de wervelkolom. Die verloopt in een natuurlijke kromming en moet op iedere plek juist ondersteund worden. In het kort betekent dit, dat je schouders en heupen meer in het matras horen weg te zakken, en je taille meer steun moet hebben. Anders lig je krom of verstijfd in bed, en dat draagt niét echt bij aan je herstel na een drukke dag. Wist je trouwens dat je bij het ontwaken twee centimeter langer bent dan bij het naar bed gaan?’
Bij het ontwaken ben je twee cm langer dan bij het naar bed gaan
Start je zoektocht naar het ideale bed met een app
Bevlogen vervolgt Geert: ‘Voor advies met het oog op de aanschaf van een nieuw bed ging je vroeger direct naar de speciaalzaak. Tegenwoordig willen mensen van tevoren weten waarop ze moeten letten. Daarvoor ontwikkelde Auping de Better Days-app. Ideaal, óók voor slaaptips! Via de app kun je bijvoorbeeld je eigen lichaamsmaten en voorkeuren opgeven. Maar het gaat verder. Laat thuis een foto van jezelf maken, terwijl je in je voorkeursslaaphouding in bed ligt. De app analyseert je houding en vertelt of je wel of niet goed ligt. Met die gegevens ga je naar de winkel om proef te liggen, én voor persoonlijk advies van onze slaapspecialisten. Zo kom je tot een maatwerkparel: jouw ideale bed.’
Nooit meer anders!
Wat geldt voor een matras, geldt ook voor een kussen. ‘Het begint met hoe lekker je ligt. Hoe slaap je: op je zij, rug of buik? Wordt je wervelkolom voldoende ontlast door het opvullen van je nekholte? Naast een goede ergonomie kan je voorkeur uitgaan naar stevig of juist zacht. Dat is een kwestie van smaak, maar heeft ook te maken met je lengte en gewicht. Ben je wat zwaarder, kies dan liever voor een wat steviger matras en kussen. Bij dekbedden zien we vaak, dat de vrouw kiest voor een goede isolatie van koude handen en voeten. Terwijl de voorkeur van de man uitgaat naar een uitstekende ventilatie.’ Hij lacht: ‘Joh, als je eenmaal maatwerk hebt, wil je nooit meer anders! En dan is dat middagdutje op de bank volkomen overbodig.’
Wat gebeurt er als je slaapt?
Je lichaam herstelt als je hersenactiviteit op zijn laagste punt is Geert: ‘Je slaap bestaat uit cycli van ongeveer anderhalf uur. Tijdens deze cycli doorloop je drie slaapfases. Het begint met een lichte slaap waarin je gedachten langzaam wegzakken en je spieren zich beginnen te ontspannen. Vervolgens zak je verder weg in een diepe slaap. Je lichaam en hersenen ontspannen verder. Je hersenactiviteit is op z’n laagste punt. In dit stadium komen groeihormonen vrij, die voor fysiek herstel zorgen.’
Alles wat je overdag leert beklijft pas ‘s nachts Na het stadium van diepe slaap kom je in de REM-slaap (Rapid Eye Movement). ‘Je spieren zijn volledig ontspannen, terwijl je hersenactiviteit vergelijkbaar is met wanneer je wakker bent.
De hersenen zijn actief met dromen, het verwerken van ervaringen en allerlei geheugenfuncties. Ook wordt de kennis die je overdag opdoet, pas tijdens de REM-slaap vastgelegd in het brein. Daarom kunnen studenten beter goed gaan slapen voor een tentamen, dan blijven doorleren tot in de late avonduren.’
De eerste 5 uur slaap zijn het belangrijkst ‘Na de REM-slaap ontwaak je vaak (onbewust) kort en begint de slaapcyclus opnieuw. De eerste drie slaapcycli – van tezamen ongeveer 5 uur – zijn belangrijk omdat hier vrijwel alle diepe slaap plaatsvindt. Denk je ’s nachts af te kunnen met minder slaap, door overdag een uurtje op de bank te gaan liggen, dan kom je van een koude kermis thuis. De aaneengesloten slaapcycli zorgen voor synergie. Eén plus één is dus écht drie.’