In de zorg staat men te springen om mensen, en veel zorgorganisaties leggen graag de rode loper uit voor nieuwe medewerkers. Investeren in huidig personeel is echter minstens zo belangrijk, vindt Zorggroep Almere. Daarom bouwt de organisatie aan een academie, waarin alle opleidingsfaciliteiten samenkomen.
Als stagiair word je overal bij betrokken
Kitty Mohlmann is vierdejaars student HBO-Verpleegkunde aan Hogeschool Windesheim. Sinds september loopt ze stage bij Zorggroep Almere en maakt ze deel uit van het leerteam Wijkverpleging Almere Haven. Dit leerteam werd vorig jaar bekroond als beste leerbedrijf van Flevoland.
‘Het leerteam bestaat uit MBO- en HBO-studenten van verschillende leerjaren. Het leuke is dat je, afhankelijk van je niveau en hoever je bent in je opleiding, als stagiair overal bij wordt betrokken. Denk bijvoorbeeld aan het bijwonen van artsenoverleggen, het maken van planningen en het voeren van intakegesprekken met nieuwe cliënten. Je krijgt veel verantwoordelijkheid en wordt niet continu aan het handje meegenomen. Ik mag bijvoorbeeld zelfstandig zorgplannen schrijven.’
‘Ook ga je in tweetallen, samen met een andere leerling, naar cliënten toe. De één is al wat meer ervaren, de ander wat minder. Zo leer je van elkaar. In het begin word je natuurlijk nog niet naar complexe cliënten gestuurd. En je mag uiteraard alleen handelingen verrichten die zijn afgetekend, dus waarin je je hebt bekwaamd. Bovendien houden de begeleiders goed in de gaten, wat jij als stagiair persoonlijk aankunt. Daarnaast kun je bij eventuele problemen altijd op hen terugvallen.’
Zelfverzekerder
‘Sinds ik bij het leerteam zit, voel ik me veel zelfverzekerder. En dat is fijn, want na je opleiding moet je immers ook zelfstandig aan de slag. Vooral de samenwerking met leerlingen van verschillende niveaus en leerjaren vind ik inspirerend. Je krijgt bijvoorbeeld vragen van anderen, waardoor je geprikkeld wordt om verder te denken. Dat stimuleert enorm.’
Toen het Slotervaartziekenhuis in het najaar van 2018 failliet ging, zat Jolanda Goes plotseling zonder baan. Dertig jaar lang had de toen 53-jarige Almeerse in de logistiek van het ziekenhuis gewerkt. ‘Vroeger wilde ik graag verpleegkundige worden, maar door omstandigheden kon ik destijds geen opleiding volgen. Na het faillissement dacht ik: dit is alsnog het moment om een vak te leren.’ Maar ik merkte al snel, dat dat zonder diploma knap lastig was.’
Blij met nieuwe kans
Totdat ze hoorde van de mogelijkheid om via Zorggroep Almere de MBO-opleiding Helpende te volgen. Nu heeft Jolanda een contract bij de Zorggroep, gaat ze wekelijks één dag naar school en werkt ze, om het vak in de praktijk te leren, twee dagen bij woonzorgcentrum De Toonladder. Dat ze minder verdient dan in haar oude baan, neemt ze voor lief: ‘Ik zie het als een investering in mijzelf.’ De opleiding duurt een jaar en als alles volgens plan verloopt, haalt Jolanda komende zomer haar diploma.
Ook Suzan van der Veen (59) begon in september aan deze opleiding, evenals dertien andere deelnemers. Suzan werkte al bij Zorggroep Almere als huishoudelijke kracht en wilde graag doorgroeien. ‘Ik ben blij dat ik op mijn leeftijd nog de kans krijg om met deze opleiding te starten. Dit werk past echt bij me.’ En nee, ze voelt zich absoluut niet te oud om te leren. ‘In de zorg ben je sowieso nooit uitgeleerd.’
Van erkend naar excellent
Zorggroep Almere leidt per jaar gemiddeld zevenhonderd mensen op. Voor een groot deel zijn dat HBO- en MBO-studenten die stage lopen of een leerwerktraject volgen, zoals Jolanda en Suzan. Michiel van Deenen, adviseur opleidingen: ‘Wij zijn al jarenlang een SBB-erkend leerbedrijf. Dat betekent dat mbo’ers het praktijkgedeelte van hun opleiding bij ons mogen volgen.’ De Zorggroep gaat de lat nu nog hoger leggen, zegt hij. ‘Wij willen een excellent leerbedrijf worden en onze leerlingen op hoog niveau begeleiden.’
Met het oog op de toekomst is dat ook noodzakelijk, volgens de opleidingsadviseur. Niet alleen om nieuwe mensen aan te trekken, maar vooral ook om medewerkers voor de organisatie te behouden. ‘In de zorg is op alle vlakken een tekort aan mensen,’ zegt Deenen. ‘Veel zorgorganisaties rollen dan ook de rode loper voor personeel. Wij willen die loper niet bij onze voordeur laten stoppen, maar doortrekken tot ín het gebouw. Ook mensen die al bij ons werken, willen wij excellent begeleiden met gekwalificeerde praktijkopleidingen.’
Blijven investeren in nieuwe aanwas
In vrijwel alle gezondheidscentra van Zorggroep Almere lopen doktersassistenten in opleiding rond. Zij volgen een MBO-opleiding en doen bij de Zorggroep praktijkervaring op. Aga van Sunder houdt zich, naast haar werk als coördinerend doktersassistente, bezig met de coördinatie van deze stageplaatsen. Zij werd in juli 2019 gekozen tot beste praktijkopleider van Flevoland.
‘Ik begeleid studenten van zowel BBL- als BOL-opleidingen. BBL-leerlingen volgen een verkorte doktersassistentopleiding van anderhalf jaar. Ze gaan één dag per week naar school en werken twee tot vier dagen in de praktijk. De BOL-opleiding tot doktersassistent is een driejarige mbo-opleiding, waarbij leerlingen verschillende praktijkstages lopen. Veel doktersassistenten gaan de komende jaren met pensioen en er is nog niet voldoende nieuwe aanwas. Als organisatie in de zorg moet je daarom continu investeren in nieuw personeel en er alles aan doen om je huidige medewerkers te behouden. Bij Zorggroep Almere is daar dan ook volop aandacht voor. We leiden niet alleen nieuwe mensen op, maar zijn er ook voor onze eigen medewerkers die willen doorgroeien of doorstromen naar een andere functie. Momenteel is onze jongste student 18 jaar, de oudste 61.’
Altijd op zoek
‘Gelukkig is er veel animo voor de BBL-opleiding tot doktersassistent. Wij hopen natuurlijk dat de studenten na het behalen van hun diploma bij ons blijven en daarom vergoeden wij de opleiding en het boekengeld. Als zorgprofessional moet je jezelf blijven ontwikkelen, ook wanneer je je diploma al op zak hebt. Daarmee laat je zien dat je enthousiast bent voor je vak en dat je meegaat met veranderingen en innovaties. Naar zulke doktersassistenten zijn wij altijd op zoek.’
Onder één paraplu
Rob Kusters, directeur intramurale ouderenzorg: ‘Onze insteek is: leren is leuk. We vinden het belangrijk dat medewerkers zich binnen onze organisatie verder kunnen ontwikkelen. Dat excellent-zijn zit ‘m dus niet alleen in de juiste begeleiding, maar ook in het bieden van carrièreperspectief.’ De Zorggroep is momenteel bezig alle opleidingsactiviteiten onder één paraplu samen te brengen, in de Academie van Zorggroep Almere. ‘Zo maken we beter zichtbaar waar we mee bezig zijn,’ verklaart Kusters. De Academie biedt dus opleidingen voor zowel mensen van buiten als binnen de organisatie. Ook vrijwilligers worden nadrukkelijk betrokken.
Van Deenen: ‘Zij kunnen bijvoorbeeld gebruikmaken van een e-learningpakket, dat ook voor onze medewerkers beschikbaar is. En in speciaal ontworpen ‘ouderdomspakken’ kunnen ze ervaren, hoe het is als bewegen steeds moeilijker gaat. Laatst organiseerden we een vrijwilligersdag waarbij alles draaide om ervaringsleren. Dat leidde tot veel inzicht.’
Maatschappelijke verantwoordelijkheid
Ook mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn welkom bij de Academie. Bijvoorbeeld statushouders of mensen in een uitkeringssituatie, zoals Jolanda Goes. Van Deenen: ‘We hebben regelmatig contact met het UWV en de gemeente Almere. Samen kijken we of er geschikte kandidaten zijn die wij kunnen opleiden voor een baan in de zorg.’ Rob Kusters: ‘We willen deze mensen graag een kans bieden om weer zelf een inkomen te verwerven. Dat zie ik als een maatschappelijke verantwoordelijkheid van onze organisatie.’ Het opleiden van mensen is dus al jarenlang ‘ongoing business’ bij Zorggroep Almere, maar in de komende periode krijgt de Academie nadrukkelijker vorm. Rob Kusters: ‘Mijn droom voor de toekomst is dat we, zodra iemand bij ons in dienst treedt, in gesprek gaan over zijn of haar ambities. En dat we dan meteen afspraken maken over wat zo’n nieuwe medewerker de komende jaren wil gaan leren.’
Michiel van Deenen: ‘Door dat menselijke contact kunnen wij als organisatie meerwaarde bieden.
En juist dát maakt het verschil tussen erkend en excellent leerbedrijf.’ Hij besluit: ‘Binnenkort is op onze website alle informatie over de Academie te vinden. Maar uiteraard staat de deur ook nú al wagenwijd open.’
Heel fijn dat wij onszelf verder kunnen ontwikkelen
Alle drie werken ze in de wijkverpleging bij Zorggroep Almere: Evelien Strabucchi sinds een jaar, Barry de Boer sinds zes jaar en Joke Reuser al bijna negentien jaar. Momenteel volgen ze de opleiding Verpleegkundige in de wijk, een kwaliteitsopleiding op niveau 4+, gefaciliteerd door de Zorggroep.
Leuker en uitdagender
Evelien: ‘Ik vind het fijn dat wij de gelegenheid krijgen om onszelf verder te ontwikkelen. In de opleiding krijg je tools om je werk nóg beter te doen. En je krijgt meer verantwoordelijkheden, wat het werk leuker en uitdagender maakt.’
Direct in de praktijk
Barry: ‘Voor mij speelde ook het financiële motief een rol. Een hoger niveau betekent immers ook een salarisverhoging. De lessen zijn heel praktijkgericht. We hebben het bijvoorbeeld over coaching en begeleiding gehad, en het leuke is dat je veel direct in de praktijk kunt toepassen.’
Meer plezier in je werk
Joke: ‘Ik ben bewuster gaan nadenken over mijn eigen handelen. Veel taken die wij nu al verrichten, mogen we officieel niet doen, maar na deze opleiding hebben we die bevoegdheid wel. Het is een erkenning voor waar je mee bezig bent. Dat is ontzettend belangrijk en verhoogt je werkplezier.’