Stap je het gebouw binnen, waar Kindcentrum De Duinvlinder haar onderkomen heeft, dan valt het meteen op: het is er zó rustig. Terwijl je toch overal kinderen ziet. Ze praten zacht met elkaar, lezen een boek of werken aan een opdracht. Wat is het geheim?
‘Kinderen mogen zichzelf zijn,’ zegt Marijke Tromp, directeur van Kindcentrum De Duinvlinder. ‘We willen vooral tegemoet komen aan de behoefte en de ontwikkeling van kinderen. Zij vinden het niet leuk om de hele dag braaf op een stoeltje te zitten. We geven hen de ruimte om hun werk te doen, zoals zíj dat prettig vinden: aan een tafel, op een bankje of lekker liggend op een zitzak.’ Leo van Belzen, directeur-eigenaar van KindCentrumAlmere vult haar aan: ‘Hoe los je het als kind op, als je even van die stoel af wilt? Juist, je vraagt of je even naar toilet mag. En als je daar ‘toevallig’ een vriendje tegenkomt, dan kun je even samen kletsen. Die smoes is bij ons niet nodig. Maak je leren leuk voor kinderen, dan vínden ze ’t ook leuk.’
Spelenderwijs leren
Marijke Tromp, Leo van Belzen en Renate van Belzen zijn de oprichters van Kindcentrum De Duinvlinder. Marijke vanuit het primair onderwijs, Renate en Leo vanuit de kinderopvang. ‘Kinderen staan hier centraal,’ vertelt Renate. ‘Ze kunnen vanaf 1,5 jaar worden gebracht. We volgen en ondersteunen hen in hun ontwikkeling, tot en met het moment dat ze de school verlaten. Alles is maatwerk. Van ieder kind brengen wij de gegevens in kaart. Afhankelijk van het punt waarop ze beginnen en hoe ver ze in hun ontwikkeling zijn, stellen we een persoonlijk leerplan samen. We bieden wat een kind vraagt. Wil een kind – als hij of zij twee is – aan de slag met letters of cijfers, dan kan dat. Wil het vooral prentenboeken ‘lezen’ of spelen met poppen of auto’s, dan is dat ook goed. Een kind geeft zélf aan wanneer het toe is aan een bepaalde stap. Waarbij we uiteraard ook de leerdoelen in de gaten houden. Als het leren spelenderwijs gaat, speel je in op de intrinsieke behoefte van kinderen om nieuwe dingen te ontdekken. Vanuit dezelfde invalshoek wordt die werkwijze doorgezet in de onderwijsunits. Bij De Duinvlinder kennen we verschillende units: leeftijd 1.5 – 4 jaar (peuters), leeftijd 4 – 8 jaar (groep 1, 2, 3), leeftijd 7 – 11 jaar (groep 4, 5, 6) en leeftijd 10 – 13 jaar (groep 7, 8). In de toekomst willen we ook opvang bieden aan baby’s, én willen we twee brede brugklasjaren organiseren voor het voortgezet onderwijs in de vorm van een tienercollege.’
Wil een kind – als hij of zij pas twee is – al aan de slag met letters of cijfers? Geen probleem!
Creatief denken
Marijke en Leo zijn enthousiast over het principe van een Kindcentrum. ‘Natuurlijk komen we regelmatig voor uitdagingen te staan,’ vertelt Marijke. ‘Zo zijn de (veiligheids-) eisen voor een kinderopvang anders dan die voor primair onderwijs. Peuters hebben bijvoorbeeld één leidster op acht kinderen, maar vanaf hun vierde mogen er dertig kleuters in een klas. Kinderopvang wordt gecontroleerd door de GGD en primair onderwijs door de Onderwijsinspectie. Soms moet je creatief denken om aan de eisen van beide instanties tegemoet te komen. Dat vereist flexibiliteit van ons team. In principe ben je als mentor (= leerkracht) overal inzetbaar. Zo vind je de vakdocent sport niet alleen bij de peuters en het primair onderwijs, maar ook bij de buitenschoolse opvang. We zijn open van 7:00 tot 19:00 uur. We bieden twee schooltijdarrangementen: van 8:00 – 13:30 uur en van 9:00 – 14:30 uur. Om 10:15 uur krijgen de kinderen van school een gezond ‘tienuurtje’ in de vorm van fruit. Dit wordt voorlopig gesubsidieerd door het Europees Programma voor schoolfruit. Verder mogen de kinderen de hele dag door water drinken. We lunchen samen, want we hebben een continurooster. Kinderen die gebruik maken van de BSO (buitenschoolse opvang, red.) krijgen hier ook hun avondeten. ‘We zijn een gezond Kindcentrum,’ vertelt Leo. ‘Al onze maaltijden worden zorgvuldig en vers bereid. In het nieuwe gebouw, straks in Duin, krijgen we een mooi kookeiland. Dan wil ik nóg meer samenwerken met biologische leveranciers of betrekken we ’t gewoon rechtstreeks van de boer.
Een gezond Kindcentrum houdt ook in, dat we ouders vragen om hun kinderen gezonde traktaties mee te geven. Die bewustwording begint thuis.’
Weg met de schotten!
Het Kindcentrum is huiselijk en gezellig ingericht, en de lokalen hebben een uitnodigende sfeer. Kinderen liggen op hun buik op het podium te lezen, zitten aan het tafeltje werk te maken, of zitten op een zitzak met boek, werk of tablet. De mentor geeft instructie aan kleine groepjes. Het is heerlijk rustig, de kinderen zijn geconcentreerd bezig. Op de gang zijn er ‘overdekte stoelen’, waar je je even in kunt terugtrekken. ‘We bieden een leuke, uitdagende leeromgeving,’ vertelt Marijke. ‘Het liefst halen we alle schotten en wanden weg. Dat hebben we voor ogen in het nieuwe gebouw. Door verrijdbare kasten kunnen we dan hoeken creëren. De overgang tussen de verschillende units moet in een vloeiende, doorgaande lijn plaatsvinden. Bij ons kun je niet doubleren. Dat zou namelijk betekenen dat je alles wat je al kunt en kent, nóg een keer moet doen en dat is niet bevorderlijk voor de motivatie. Het ene kind is nu eenmaal langzamer met taal, het andere heeft wat extra ondersteuning nodig bij rekenen. De leerbehoefte is heel persoonlijk. Elke week maken de kinderen dan ook hun eigen planning, in samenspraak met de mentor. Datzelfde geldt voor de slaap- of speelbehoefte bij de peuters. Als een kind niet wil slapen, mag hij of zij bij de kleuters spelen. Er zijn peuters die al graag bezig zijn met cijfers en letters. Waarom zouden ze dat dan niet kunnen doen bij de kleuters?’
Alles onder één dak
De Duinvlinder biedt kinderopvang, onderwijs en buitenschoolse opvang. Bij de BSO zijn er verschillende naschoolse activiteiten zoals toneel, sport, kookles, techniek, zwemmen, handvaardigheid en in de toekomst watersport. Maar je kunt ook gewoon chillen als je dat wilt. De Duinvlinder biedt daarnaast een Wetenschap & Technologie BSO aan waar ook niet-BSO kinderen van De Duinvlinder aan kunnen deelnemen. Dit is nog maar het begin, als het aan Leo en Marijke ligt. Leo: ‘We willen in de toekomst een ‘thuisbasis’ bieden voor diensten rondom het kind. Vanuit de preventie werken. Als er iets met een kind aan de hand is, dan willen we dat zo vroeg mogelijk signaleren, of nog beter: voorkomen.
Denk bijvoorbeeld aan de inzet van een logopedist, een kinderpsycholoog, schoolmaatschappelijk werk of een opvoedkundig specialist. Ik kan me ook voorstellen dat het consultatiebureau een paar dagen per week aanwezig is. We faciliteren de ruimte en desgewenst ondersteuning. Ouders vinden alle zorg rond hun kind dan onder één dak.’
Het is geweldig om te zien hoe kinderen elkaar helpen en gezellig samen werken
Er is méér dan boekenwijsheid
Gastvrijheid is een sleutelbegrip binnen het Kindcentrum. Marijke: ‘Ouders, kinderen en bezoekers moeten ervaren dat ze welkom zijn. Als je ’s ochtends nog even, samen met je peuter of kleuter, een puzzel wilt maken of een boekje lezen, dan kan dat. Even ‘kwali-tijd’ met je zoon of dochter. Koffie en thee staan altijd klaar en wil je nog even praten met andere ouders, dan is daar ook ruimte voor. Het sociale aspect is essentieel. Wij vragen ‘hostmanship’ van ons team: laat mensen zich thuis voelen. Onze sollicitatieprocedure is daarom anders dan je wellicht gewend bent. We zoeken mensen die uit hun comfortzone durven te komen. Mensen met lef en een heldere visie. Dus mogen ze een presentatie geven over kernwaarden en hun visie op Kindcentrum De Duinvlinder. Daarnaast vinden we samenwerking belangrijk. Tussen mentoren, maar ook tussen ouders, kinderen en externe partijen. Na de zomer gaan we op kamp met groepen 5 – 8 waarbij de bovenbouw het programma verzorgt voor de jongere kinderen. Het is mooi om te zien hoe kinderen elkaar helpen – ongeacht hun leeftijd – en samen werken aan de verschillende thema’s die we door het jaar hebben. Voor gastlessen en excursies boren we graag de netwerken aan van mensen die aan onze school verbonden zijn, ouders én mentoren. Wij koesteren het principe van onderzoekend ervaren. Er is méér dan boekenwijsheid. Kinderen ontdekken hun eigen talenten en wij bieden ze alle handvaten om die talenten te ontplooien. Ieder kind is anders, en je mag zijn wie je bent. Dat kan alleen als kinderen alle ruimte krijgen.’