Meubelen of lampen, die ooit modern waren, kunnen die verouderen? De vraag stellen is ’m bijna beantwoorden. Slechte ontwerpen zullen verouderen en verdwijnen. Goede ontwerpen blijven bestaan. En als ze écht goed zijn, groeien ze zelfs uit tot design-klassiekers.

Begin vorige eeuw ontwierp Berlage niet alleen het stedenbouwkundig plan voor Amsterdam Zuid. Hij ontwierp de huizen en, naast de prachtige Amsterdamse School gevels en de indeling van de woningen, ook de kleinste details, zoals huisnummers en deuren. Hij ontwierp verder interieurs, en dan vooral meubelen voor de Happy Few. Toch, en mede dankzij Berlage, kreeg ook het grote publiek steeds meer belangstelling voor het moderne interieur. Voorhoedelopers waren Mart Stam en Marcel Breuer, ook beiden zowel architect als meubelontwerper. Hun beroemde buis-meubels worden nog steeds gemaakt en verkocht door het Duitse merk Thonet.

Hoogtepunten in de moderne architectuur

Tijdgenoten waren Le Corbusier en Mies van der Rohe. Hun meubelen zijn nog steeds verkrijgbaar én populair. Wie kent ze niet, de fauteuil en de banken en de chaise longue van Corbusier, en de Barcelona chair van Mies van der Rohe? Ludwig Mies van der Rohe werd al op z’n 22ste lid van Peter Behrens’ architectuurbureau, waar hij Walter Gropius en Le Corbusier ontmoette. In 1927 ontstond onder zijn regie de Weißenhofsiedlung in Stuttgart. In 1930 werd Mies van der Rohe door Walter Gropius tot directeur van het Bauhaus in Dessau benoemd, een functie waar hij op 10 augustus 1933 onder druk van de NSDAP vanaf moest zien. Hij emigreerde naar Amerika. In 1938 kwam hij terecht in Chicago, waar hij de leiding kreeg over de architectuurafdeling van het Armour Institute. Hij ontwikkelde zich tot één van ‘s werelds meest invloedrijke architecten. Zijn staalroostergebouwen met grote glasoppervlakken, zoals het Seagram gebouw in New York (1958) en de Nationalgalerie in Berlijn (1968) zijn hoogtepunten in de moderne architectuur. Zijn meubelontwerpen ontstonden meestal in verbinding met zijn gebouwen, zoals zijn beroemde Barcelona chair, die hij ontwierp voor het Duitse paviljoen op de wereldtentoonstelling van 1929 in Barcelona.

Een nieuwe generatie designers maakt nú de klassiekers van morgen

Gerrit Rietveld

Nederlandse tijdgenoten waren Gispen – zijn modellen zijn eveneens nog steeds verkrijgbaar – en natuurlijk Gerrit Rietveld. Hij werd beroemd door de houten Rietveldstoel, maar hij heeft ook comfortabele fauteuils gemaakt, die nog steeds verkrijgbaar zijn. Wat dacht je bijvoorbeeld van de mooie Press Room Chair? Deze fauteuil wordt door het Nederlandse merk Spectrum op de markt gebracht. Oorspronkelijk een meubelfabrikant gevestigd in Bergeijck, waar ook de beroemde tapijtfabrikant Van Besouw en De Ploeg gordijnen zaten. Merken die nog steeds hun goede naam onderstrepen, door producten van hoge kwaliteit te leveren. Een klassieker is het katoenen tapijt ontworpen door Benno Premsela voor VanBesouw. Premsela is ook de ontwerper van de bekende Lotek lamp, een ontwerp uit 1982!

1. bank BR02.7, design: Martin Visser (1960) by Spectrum
2. fauteuil LC2, design: LeCorbusier (1928) by Cassina
3. fauteuil Orange Slice, design: Pierre Paulin (1960) by Artifort
4. Press Room Chair, design: Gerrit Rietveld (1958) by Spectrum
5. vloerlamp Lotek, design: Benno Premsela (1982) by Eikelenboom

Nederlandse klassiekers

Spectrum brengt nog steeds Nederlandse klassiekers op de markt. De ontwerpen van Martin Visser weten nog steeds veel liefhebbers te bekoren. Martin Visser (1922 – 2009) ontwierp de minimalistische slaapbank BR 02.7 eind jaren vijftig, de fauteuils SZ 01 en SZ 02, eetkamerstoelen SE 05, SE 06 en SE 07 en een eetkamertafel TE 06.7 in 1960. Ontwerpen die nog altijd meegaan! Het Nederlandse meubelmerk Artifort maakt een echte klassieker: de fauteuil Orange Slice, een ontwerp van de beroemde Franse designer Pierre Paulin uit 1960. Wereldberoemd zijn verder de ontwerpen van het Amerikaanse designers- en architectenechtpaar Charles en Ray Eames. Bijna ieder meubel dat zij ontwierpen in de jaren ’50 werd een hit. Vitra produceert hun ontwerpen voor de Europese markt. Bekend zijn de fauteuil Lounge Chair en de DSR stoelen in allerlei varianten.

Inspiratie

Kwaliteit in ontwerp zal zich nooit verloochenen. Design-klassiekers vormen door de jaren heen een inspiratie voor jonge ontwerpers, en nieuwe zullen er steeds weer komen. Kijk maar naar het werk van Nederlandse ontwerpers als Scholten en Baijings, Hella Jongerius of Marcel Wanders. Zij maken nú de klassiekers van morgen.

Kijk voor meer informatie en inspiratie over genoemde meubelen op www.dooijesbinnenhuis.nl