Duurzaam Almere? Floriade, Oosterwold, een Ecudorp. Initiatieven te over in Almere. Maar die zijn allemaal voor de toekomst. Woon je in een buurt die twintig jaar geleden werd opgeleverd, dan heb je een redelijk geïsoleerd huis. Maarre… dat is nog weinig om trots op te zijn. Wat kunnen we zélf doen om huis en stad duurzamer te maken? Welnu, dat is eenvoudiger dan je denkt!

Ik geef meteen maar het antwoord: laat je geld rollen. Geen geld? Leen het! Energiebesparing is natuurlijk prima. Wat je niet verbruikt, hoef je immers niet te kopen. Maar nog beter is: energie opwekken. Zet zonnepanelen op je dak, en wel meteen! De aanschafprijs is in de afgelopen jaren ongeveer gehalveerd en de stroomopbrengst gestegen. Een terugverdientijd van vijf jaar is nu heel normaal. Daarna begin je met twintig jaar geld verdienen op je eigen energiecentrale. Ook al is er geen subsidie meer, omdat je de BTW over de aanschaf terugkrijgt, en omdat de spaarrente zo laag is, het is gemakkelijk winst maken. Het geld ligt op jouw eigen dak.

83% van de Almeerse huizen heeft energielabel C of hoger

Verbazingwekkend

Dit is geen advertorial, niets commercieels. Het is je LA-redacteur die je aanspoort in beweging te komen. Kijk meteen op www.zonatlas.nl/flevoland om te zien hoe geschikt jouw woning is voor zonnepanelen. Nou ja, lees uiteraard eerst even dit artikel uit… Heb je een groen dak? Bingo! Wie uitzoomt, ziet dat de meeste daken in de stad zich lenen voor panelen. Verbazingwekkend daarom dat er nog zo weinig gebruik van wordt gemaakt. Zouden we op veel meer huizen zonnecentrales zetten, dan is Almere in no-time één van de meest energieneutrale steden van het land. En het is nog goed voor de lokale economie ook. Een doorsnee gezin gaat gemakkelijk 75 euro per maand minder aan stroom betalen, zeg duizend euro per jaar. Waar gaan we dat nou eens uitgeven? In onze eigen stad?

Ach, die goeie ouwe tijd…

Als je even niet zat op te letten: je huis kreeg zomaar een energielabel opgeplakt. In de media tonen weinig mensen zich er enthousiast over, maar er valt niet aan te ontsnappen. Vandaag of morgen krijg je je label in de bus, tenzij je dat al hebt natuurlijk. Goede kans dat er een grote C op staat. Grote delen van Almere werden namelijk in de laatste twintig jaar van de vorige eeuw gebouwd en de isolatiegekte begon pal vóór onze grote groeispurt. Ach, die goeie ouwe tijd dat we nog een paar duizend huizen per jaar bouwden… Met gevulde spouwmuren, dubbel glas en isolatie van vloer en dak. Dus denk je dat je er wel warmpjes bij zit in onze nieuwe stad.

Maar nee: dubbel glas, dat is zó vorige eeuw. Tegenwoordig moet je HR++ glas hebben, met een laagje metaal aan de binnenkant dat de stralingswarmte binnen houdt. Wie van enkelglas overstapt op HR++, pakt zomaar een rendement van 7% op zijn investering, maar met al onze dubbelglas-huizen is het voordeel veel kleiner. Wel is HR++ beter bestand tegen inbraakpogingen en neemt het comfort voelbaar toe. Bovendien gaat je energielabel een trede omhoog, waardoor je huis meer waard wordt. Je kunt dus beter duizend euro uitgeven aan nieuw glas, dan het op een spaarrekening te laten staan.

Vrij spel

In onze platte polder heeft de wind veelal vrij spel. Toch is windenergie op gewone laagbouwwoningen nauwelijks de moeite waard. Pas op grotere hoogte is de wind zo krachtig dat de investering in een complexe windenergiecentrale lonend is. Een zestig meter hoge mast op je dak? Begin er niet aan! Daar komt bij dat een kleine windturbine in een woonwijk door de meeste omwonenden als horizonvervuiling wordt aangemerkt. En zelfs een heel kleine turbine produceert al enig geluid: wind is nu eenmaal een hoorbare luchtstroming. Vandaar dat we in Flevoland alleen buiten de bebouwde kom windmolens zien. Massaal overigens: 60% van onze provinciale energiebehoefte wordt door windenergie opgebracht. Laat dat maar over aan de boeren.

Slimme apps

Toon, Nest, Qurrent, Enelogic of de Wattch, het zijn allemaal mooie gadgets voor de Almeerse lifestylist. Al bij de bouwmarkt kun je apparaatjes kopen om tussen wasmachine en stopcontact te steken, zodat je het verbruik kunt meten. Maar het leukst is natuurlijk een fraai vormgegeven app op je smartphone of iPad. Dat pleit vóór het installeren van een slimme meter, want die levert de data waarop je met je appje kunt spelen. Slimme energieleveranciers doen slimme apps met slimme meters cadeau als je overstapt, en dat kan reuze voordelig uitpakken. Ook al raak je daarbij meestal een stukje privacy kwijt. Liefhebbers malen daar niet om; betalen moet je toch en zo’n app helpt je om dat zo weinig mogelijk te laten zijn.

Meten is weten

Over de reden waarom energieleveranciers die slimme meters in onze huizen willen hebben, verschillen de meningen. Feit is dat ’ie er onverbiddelijk komt, ook al kun je het grenzeloos uitlezen van de gegevens verbieden. Feit is óók dat iedereen die inzicht heeft in het eigen verbruik van energie, daadwerkelijk gaat besparen. De percentages besparing lopen wel erg uiteen: van 2% tot 16%. Veel hangt af van de wil van de bewoner. Om meer inzicht te krijgen in het eigen verbruik is een slimme meter helemaal niet nodig. Koop een Wattch en je bent je terstond meer bewust van je verbruik. Heb je een zonnecentrale op je dak en ook nog een draaischijfmeter, dan is het misschien slimmer om die maar gewoon te laten hangen. Alle stroom die je méér opwekt dan zelf gebruikt, doet de meter achteruitlopen. Zo ontstaat er nooit een probleem over de energieprijs.

Meer dan je nodig hebt

Stel, er staat een zonnecentrale op je dak en het zonnetje schijnt. De wasmachine draait, de koelkast koelt en de vriezer vriest. Je verbruikt dus stroom. Het mooie van zonnepanelen is dat alle stroom die je zelf opwekt eerst in eigen huis wordt benut. Alleen wat je apparaten méér nodig hebben dan uit je eigen panelen komt, wordt afgenomen uit het elektriciteitsnet. Dat is de goedkoopste en schoonst denkbare energie. Maar het is ook mogelijk dat je panelen meer stroom opwekken dan je huis op dat moment nodig heeft. Dan draai je de zaak om: dan léver je stroom aan het elektriciteitsnet. Tot een zeker maximum per jaar ‘koopt’ je energieleverancier dat voor precies hetzelfde bedrag dat je moet betalen voor je stroom. Wel zo eerlijk. Saldering heet dat. Deze verrekenmethode geldt in elk geval tot 2020. Als er niet gesaldeerd kan worden, dan krijg je de kale energieprijs voor je stroom en dat is maar een cent of zeven. Om niet uit de pas te lopen met de rest van de wereld (!) is het niet aannemelijk dat het salderen wordt afgeschaft. Feit blijft: hoe eerder je begint met zelf opwekken, hoe beter het is.

De Groene Reus

In Almere richtten een paar idealistische inwoners energiecoöperatie De Groene Reus op. Niks geen grote investeerders, beurshandel of commerciële praatjes. Ruim anderhalf jaar na oprichting telt de coöperatie zo’n honderd leden en bracht men ruim 30.000 euro kapitaal bijeen. Dat geld moet worden besteed aan puur groene energieprojecten voor Almere. Zo wordt gesproken met een school over de plaatsing van 1.400 zonnepanelen in Almere Buiten, en in Almere Poort komt een gymzaal met een zonnecentrale op het dak. De Groene Reus werpt zich niet alleen op als maatschappelijk verantwoorde energieleverancier, maar helpt inwoners ook met het verbeteren van individuele energieprestaties. Dat is heel inspirerend. Zo kregen wij bezoek en advies van deze specialisten over zonnepanelen op ons huis, en de voordelen blijken zo groot dat we nu de hele buurt – met allemaal dezelfde woningtypes – proberen mee te krijgen. Het rendement op onze investering ligt tussen de 10 en 15%. Daar kan helemaal, helemaal niets tegenop!

Een doorsnee gezin gaat makkelijk 75 euro per maand minder aan stroom betalen

Vroeger naar bed?

In onze relatief jonge huizen in Almere is weinig winst te behalen met energiebesparende, bouwkundige maatregelen. Wel met een dikke truienbeleid, de kachel lager, led-lampjes, korter douchen en vroeger naar bed. Maar wat écht loont, is een zonnecentrale op het dak. Nu sparen zo onaantrekkelijk is, kun je je geld beter investeren in zonne-energie. Heb je het geld niet paraat? De rente op de speciaal hiervoor bedachte energiespaarlening is lager dan het rendement van je investering… Heb je een eigen dak? Kijk in elk geval of zonne-energie wat voor je is. En vind je het allemaal eng of ingewikkeld, dan bel je gewoon even je energiemaatschappij, of De Groene Reus. Of je kijkt op duurzaamalmere.nl.