Over de organisatie van de Floriade in 2022 is al veel inkt gevloeid. Wat er ook allemaal voor verbetering vatbaar is, gebrek aan visie kun je de organisatie niet verwijten. Centraal staat de vraag hoe we in de toekomst zorgen dat er voldoende voedsel beschikbaar is in verstedelijkte gebieden.
Misschien verrast het je, dat men dit beschouwt als een nijpend vraagstuk. Maar denk je even door, dan is het eigenlijk heel logisch: de verstedelijking dendert in rap tempo verder en het aantal tonnen voedsel dat onder de bevolking van die steden gedistribueerd moet worden groeit navenant. Waar moet al dat eten vandaan komen en hoe organiseer je efficiënt dat het bij al die mensen terecht komt?
Toekomstbestendig
Natuurlijk hebben we op dit moment een werkend model. Dat leunt voornamelijk op supermarkten die bevoorraad worden door grote distributiecentra, die op hun beurt voedsel samenbrengen uit alle uithoeken van het land en uit alle delen van de wereld. Vooralsnog werkt dat, maar echt duurzaam is het niet en het is evenmin bevorderlijk voor de diversiteit in het aanbod. Al die voedselkilometers hebben om te beginnen een prijs voor ons milieu en voor de klimaatdoelstellingen waar we ons aan hebben verbonden. Verder leidt deze grootschalige omgang met voedsel onvermijdelijk tot standaardisering: spruitjes van alle 3000 (!) bestaande rassen simpelweg bij elkaar gooien werkt niet, en in de praktijk vallen er dus – kort door de bocht gezegd – 2999 rassen buiten de boot.
Op de schop…
Overal ter wereld groeit het besef dat de voedselvoorziening in grote steden ingrijpend op de schop moet. Almere wil daar graag een voortrekkersrol in vervullen, en heeft dan ook een duidelijke visie ontwikkeld: land- en tuinbouw moeten gaan samenwerken met de wetenschap. Dat vereist nieuwe onderwijsvormen en in dat kader kreeg het idee van de Flevo Campus gestalte. In feite gaat het om een ontmoetingsplek waar studenten, onderzoekers en bedrijven bij elkaar komen om gezamenlijk onderzoek te doen en innovaties te ontwikkelen. De stad leent zich daar perfect voor, want op die plek kan er meteen in de praktijk getest worden. En de Floriade, in het hart van groeikern Almere, biedt de ideale omgeving.
Voedselvernieuwers
De Flevo Campus werd op 10 januari 2017 feestelijk afgetrapt in de Kunstlinie aan het Weerwater. Typerend voor de doelstellingen van het initiatief was, dat dit gebeurde door negen kleinschalige lokale voedselondernemers aan het woord te laten. Daarbij ging het er niet
zozeer om dat zij zichzelf aanprezen bij het aanwezige publiek, maar dat ze de aanwezigen – veelal zelf deskundig op één of ander terrein van land- en tuinbouw, distributie en voedselvoorziening – vroegen om mogelijke oplossingen te leveren voor problemen waar zij tegenaan liepen. Levendige dialogen tussen ondernemers en publiek waren het gevolg.
De negen ondernemers – Groentje Cider, Kersenboertje, Viva la Soepie, Regelrecht van de Boer, PDX Catering, Paul’s IJs, Vleesch & Co, Stadsboerderij Almere en Beebox – lieten stuk voor stuk zien, wat er met kleinschalige lokale producten mogelijk is als je out of the box denkt. Dat hun producten zeer de moeite waard zijn, bewezen ze na afloop met proeverijen waarbij het enthousiasme niet van de lucht was. Zeker blijven volgen, deze Almeerse voedselvernieuwers!
Voeten in de modder
Het ontbreekt de initiatiefnemers niet aan ambities: Almere moet de plek worden waar op nationaal en internationaal niveau de kennis van voedsel en de toepassing daarvan in de praktijk uitgetest en getoond gaan worden. De showcase hiervoor is het Floriadeterrein, waar de verbinding tot stand wordt gebracht tussen stad, bedrijfsleven en de drie topsectoren Life Sciences, AgroFood en Tuinbouw- en Uitgangsmaterialen. Toegegeven, dat klinkt heel ingewikkeld. In de praktijk betekent het echter niets anders dan dat er een nieuw samenwerkingsmodel ontstaat tussen alle partijen die belang hebben bij een efficiënt en duurzaam model voor voedselvoorziening: van de boer die met zijn voeten in de modder staat tot de partijen die hem voorzien van de kennis en technologie om dat efficiënt te doen. Door de samenwerking met onderwijsinstellingen wordt ook de verbinding met de toekomst gelegd.
Nú al afgetrapt
Een dergelijk ambitieus project vereist een gedegen voorbereiding. Vooral dát is de reden waarom de Flevo Campus al in januari van dit jaar is afgetrapt. De eerste onderzoeksprogramma’s worden momenteel opgestart en de eerste pilots zijn gerealiseerd: de ‘zorgtuin’, de ‘straat van de toekomst’ en ‘city farming’. De verschillende activiteiten gaan elkaar nu in snel tempo opvolgen.
Nieuwsgierig? Op de site www.flevocampus.nl kun je volgen hoe Almere gestalte krijgt als dé wereldwijde koploper op het gebied van ‘Feeding the City’.
